Carnavalstraditie bedreigd door toenemende regelgeving, politisering en betutteling
Carnaval: van oudsher een (officieel) driedaags feest waarin de echte wereld op zijn kop wordt gezet, de draak wordt gestoken met (lokale, regionale of landelijke) politiek en actualiteiten, maar vooral: een onbezorgd feest voor jong en oud, arm of rijk.
Helaas valt, evenals andere mooie Nederlandse tradities zoals het Sinterklaasfeest, ook carnaval in toenemende mate ten prooi aan de grillen van de linkse politieke agenda.
Zo mogen de praalwagens tijdens de optocht in een groeiend aantal gemeenten niet langer door de vertrouwde tractoren worden voortgetrokken, maar enkel nog door elektrisch aangedreven voertuigen. Dat wil zeggen, als de praalwagen door de ballotage van de gemeentelijke inspectie is gekomen, want ook de regels voor wat er op zo’n wagen mag worden uitgebeeld, zijn op veel plaatsen de afgelopen jaren flink aangescherpt. Zo worden wagens met poppen van indianen, negroïde personages, Chinezen of rastafari’s op voorhand al afgekeurd en uitgesloten van deelname.
In het Bossche Oeteldonk rijdt sinds 2017 jaarlijks steevast een “roze” praalwagen mee om zo het “inclusieve karakter” van de optocht te benadrukken.
Toen bij aanvang van carnaval op 27 februari 2022 de landelijke coronamaatregelen op de valreep waren opgeheven, werd hét icoon van Oeteldonk, het levensgrote standbeeld van Boer Knillis, niet op de Markt geplaatst (waar hij al meer dan een eeuw tijdens Carnaval over het feestende publiek uitkijkt), maar weggestopt in de coulissen van een voormalige kerk, mét reusachtige mondkap op. Kennelijk was het niet de bedoeling dat mensen écht los kwamen van de zojuist opgeheven vrijheidsbeperkingen. Diezelfde editie - die welgeteld drie dagen na de aanvang van de Russische militaire operatie in de Oekraïne van start ging - deed Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd, die traditiegetrouw gedurende de drie Carnavalsdagen burgemeester van Oeteldonk is, in zijn toespraak na de intocht van de Prins een beroep op alle Oeteldonkers om toch vooral stil te staan bij het leed van de Oekraïense bevolking die zo vreselijk geteisterd werd door de Russische agressie.
De actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP) timmert al enige jaren aan de weg om ook bepaalde kostuums uit het straatbeeld te krijgen tijdens carnaval. Verkleden als indiaan, jood of moslim is wat hen betreft een doodzonde. De afgelopen jaren ging KOZP, naar eigen zeggen “onherkenbaar monitoren", of zij tijdens carnaval mensen met een indianentooi zagen rondlopen.
De provincie Noord-Brabant geeft op haar website toekomstbehendigbrabant.nl tips om “duurzaam en circulair carnaval te vieren”, bijvoorbeeld door het gebruiken van mandarijnenschillen en tandenstokers voor de carnavalsoutfit, het eten van vegan snacks en het meebrengen van een eigen drinkbeker.
Onder het mom van veiligheid worden elk jaar meer regels, ge- en verboden opgelegd aan het carnaval-minnend publiek. Winkels halen alcohol uit de schappen en grote waarschuwingsborden manen arriverende bezoekers om de binnenstad te mijden “wegens extreme drukte”. Op praalwagens mogen geen tapinstallaties meer worden meegenomen en wordt het maximaal aantal personen op de wagen ingeperkt tot 20, het volume van de geluidsinstallaties wordt aan banden gelegd, confetti en serpentine mogen niet meer gespoten worden en ook snoep uitdelen aan de jeugdige toeschouwers is op sommige plaatsen inmiddels verboden. Zowel loopgroepen als praalwagens moeten tegenwoordig vuilniszakken bij zich hebben om eventueel van de wagen gevallen vuil direct op te rapen. Deelnemers die onder invloed van alcohol verkeren of lijken te verkeren, worden uit de optocht verwijderd c.q. van deelname uitgesloten.
Kortom, stukje bij beetje verdwijnt alle spontaniteit, creativiteit en onbevangenheid uit deze prachtige traditie. Steeds meer carnavalsverenigingen gooien de handdoek in de ring omdat de regelgeving en de stijgende kosten die daarmee vaak gepaard gaan, niet meer op te brengen zijn. Zo komt ook het voortbestaan van carnaval, dat immers een feest voor en door burgers is, steeds verder onder druk te staan. Forum voor Democratie is tegen de almaar toenemende betutteling van burgers en de politisering van onze tradities. Laten we onze prachtige volksfeesten samen in stand houden!
